Vraag en antwoord
Hoe is de actie ontstaan?
Het begon met één idee: schermen langs de snelweg met de boodschap “Wij eisen de nacht op”. Zo wilden we aandacht vragen voor de onveiligheid die vrouwen ervaren.
Wat is de actie?
Wij eisen de nacht op is een initiatief dat aandacht vraagt voor geweld tegen vrouwen en het recht van vrouwen om altijd en overal veilig te zijn. Het begon met een bewustwordingscampagne, maar is inmiddels veel groter geworden: een maatschappelijke ‘beweging’ met als doel gedragsverandering, nieuw beleid en ondersteuning van bestaande initiatieven.
Is er al iets bereikt?
Waar we vrijdag onze poster in een aantal snelwegmasten wilden hebben, is dat nu – 6 dagen later – meer dan gelukt. We hangen langs alle (snel)wegen, in de NS treinen en metro’s, in alle bioscopen, in alle vestigingen van de Albert Heijn, Kruidvat, ICI Paris XL en Douwe Egberts, in Ahoy Rotterdam, Hoog Catherijne, in de app van Tikkie. Op Schiphol, alle Shell-statons, in Antwerpen en langs de kust in België. Ook KRO-NCRV, FunX en NPO radio, The Social Hub, bol.com, Landelijk Netwerk Veilig Thuis, de Fietsersbond, BN’ers, Rutgers en veel gemeenten ondersteunen de actie op allerlei manieren. We hebben in alle landelijke (online) kranten gestaan en diverse magazines. We zijn met een commercial op alle radio en televisie te zien, zijn zichtbaar op t-shirts en spandoeken van meerdere sportevenementen en tijdens open dagen op meerdere hogescholen. Er zijn al meer dan 40.000 stickers opgestuurd en duizenden posters besteld. En Pip Lucas brengt een lied uit, voor dit goede doel. Daarnaast is de website al dagen overbelast door iedereen die de doemee-kit wil downloaden.
Hoeveel is er opgehaald?
Meer dan €500.000. Dat hadden we nooit verwacht. Alle media-inzet en alle middelen die je voorbij ziet komen zijn gesponsord. We hebben alleen kosten gemaakt voor het drukwerk (posters en stickers). We vinden het belangrijk om heel duidelijk te zijn dat iedere euro naar het vergroten van veiligheid voor vrouwen gaat.
Waarom is de inzameling gestopt?
Omdat ons eerste doel is bereikt: de maatschappelijke dialoog over geweld tegen vrouwen is op gang gekomen, met soms stevige gesprekken, waardevolle inhoudelijke bijdragen en concrete voorstellen om geweld tegen vrouwen en femicide aan te pakken. We hebben dit onderwerp in hele korte tijd heel erg zichtbaar gemaakt. Nu richten we ons op de volgende stap: een plan maken voor de besteding van het geld. Dit doen we uiterst zorgvuldig en in samenwerking met verschillende inhoudelijke experts. Het was nooit onze bedoeling of verwachting om zoveel geld op te halen; een concreet plan van deze omvang lag daarom vooraf nog niet klaar. Daar nemen we nu de tijd voor, zodat iedere euro zo effectief mogelijk kan worden ingezet.
Hoe nu verder?
De komende weken werken we aan een plan om van alleen bewustwording naar actie te gaan:
- Acties op beleidsniveau: zodat beleid, wet- en regelgeving direct bijdragen aan meer veiligheid
- Ondersteuning: Verder helpen van bestaande en nieuwe initiatieven en interventies
- Gedrag: Campagnes die bewustmaken en gedrag duurzaam veranderen
We nemen de komende maand de tijd om een plan uit te werken, het geld zorgvuldig een plek te geven, na te denken over governance, concrete vervolgstappen en benodigde partners.
Wat is de geschiedenis van de uitspraak ‘Wij eisen de nacht op’?
De leus komt voort uit feministische protesten wereldwijd: Take back the Night. De geschiedenis van “Take Back the Night” (TBTN) begon in de jaren ‘70 in Europa als een beweging tegen geweld tegen vrouwen, met de nadruk op seksueel geweld en het recht voor vrouwen om zich ’s nachts veilig op straat te bewegen. Het staat voor vrijheid en gelijkheid: de straat is van iedereen, dag en nacht. Dankzij Nienke ‘s Gravenmade is deze leus weer teruggebracht en hebben ook wij deze een podium mogen geven.
Kunnen jullie delen wat er binnenkomt op jullie e-mailadres?
We hebben meer dan 2000 mails gekregen uit de sport- en welzijnssector, wetenschap en het onderwijs. Allemaal mensen die mee willen helpen, ideeën hebben, methodieken hebben uitgewerkt of projecten willen opzetten. Maar ook van oma’s, opa’s, bezorgde vaders en moeders, dochters en iedereen die vindt dat het zo niet langer kan en tips en suggesties hebben. Er komen heel veel (bestaande en nieuwe) initiatieven binnen. Van vrouwentaxi’s, VR experiences, buurtapps, kleding, buttons, speciale nachtroutes en drone-beveiliging tot veiligheidshorloges, onderwijsmethodes, lesmateriaal, zelfverdedigingslessen, kenniscirkels, nachtwandelingen. We proberen alles te filteren, te clusteren en te beantwoorden. We gooien niets weg, maar het is veel werk. Het kan dus zijn dat je nog geen reactie hebt gekregen.
Waarom hebben we Nienke ’s Gravenmades naam verwijderd van de website bij de namen van de mensen die we bedanken?
We hebben voor de start van onze actie contact gehad met Nienke over het gebruik van de leus en zoals jullie weten heeft ze afstand genomen van alle initiatieven die uit haar schrijven ontstaan zijn. Wij zijn nog steeds dankbaar voor de woorden van Nienke en om verwarring te voorkomen hebben we haar naam van onze site afgehaald.
Onze missie is en blijft: een veilige toekomst voor meisjes en vrouwen, vrij van geweld, intimidatie, moord en angst in de publieke ruimte. Dat is ons enige doel en daar zetten wij ons belangeloos voor in.
Wij vinden het jammer dat er in dit debat sprake is van ‘guilty by association’. Daarmee wordt afgeleid van het werkelijke probleem: de onveiligheid waar meisjes en vrouwen op dagelijkse basis mee te maken hebben, binnenshuis en buitenshuis. Het is teleurstellend dat de aandacht zo verschuift van waar het écht om gaat: een samenleving waarin vrouwen zich veilig voelen in de openbare ruimte. Dat is onze enige missie: zorgen dat meisjes en vrouwen veilig zijn.
Wij begrijpen dat er vragen zijn ontstaan over de samenwerking met De Rode Lap. Het is belangrijk om te benadrukken dat deze samenwerking uitsluitend praktisch van aard is: De Rode Lap heeft ons kosteloos geholpen door posters en stickers aan te bieden en te verzenden. Dit stelt ons in staat om ons volledig te richten op bewustwording en acties rond vrouwenveiligheid.
De Rode Lap wordt als eerste genoemd op onze website omdat zij een van de eerste partijen waren die ons praktisch hielpen met de verspreiding van posters. Wij waarderen alle organisaties en vrijwilligers die ons initiatief ondersteunen. Wij eisen de nacht op is volledig onafhankelijk en staat los van welke politieke of ideologische boodschap dan ook.
Wij delen of onderschrijven geen enkele politieke of ideologische boodschap. Wij willen ons op geen enkele manier verbinden aan politieke partijen of stromingen – of die nu links, rechts of anderszins zijn.
Wij realiseren ons dat sommige uitingen op de site van De Rode Lap gevoelig liggen, zeker voor mensen die zelf direct geraakt worden door oorlog of discriminatie. Wij willen duidelijk zijn: die uitingen vertegenwoordigen niet wie wij zijn, waar wij voor staan of wat wij beogen. Ons initiatief is uitsluitend gericht op het tegengaan van geweld tegen vrouwen en wij distantiëren ons nadrukkelijk van haatdragende of gewelddadige boodschappen.
We nemen de zorgen die leven in de samenleving en bij betrokkenen serieus. Daarom zullen wij de komende periode bekijken hoe wij onze distributie van campagnemateriaal kunnen organiseren op een manier die elke schijn van politieke of ideologische verbondenheid voorkomt.